Upadłość czy restrukturyzacja?

W niniejszym artykule odpowiemy na pytanie upadłość czy restrukturyzacja. Restrukturyzacja daje przedsiębiorcom możliwość oddłużenia firmy i ochrony przedsiębiorstwa przed upadłością. Reatrukturyzacja spółki z o.o. może dodatkowo uchronić jej zarząd przed odpowiedzialnością za długi spółki. Jednak czy restrukturyzacja jest zawsze możliwa? Jeśli nie to kiedy przedsiębiorca może liczyć na ratunek przed upadłością, a kiedy upadłość jest nieunikniona?

Termin na wniesienie wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego

W celu ochrony przed odpowiedzialnością za długi spółki zarząd powinien postarać się o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego w terminie na wniesienie wniosku o ogłoszenie upadłości. Termin ten wynosi 30 dni od momentu powstania stanu niewypłacalności. Przepisy prawa umożliwiają jednak przedsiębiorcy otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego na wcześniejszym etapie. Może on bowiem wnieść o otwarcie postępowania w sytuacji zagrożenia niewypłacalnością. W tym celu powinien wykazać, że wedle jego sytuacji ekonomicznej wkrótce może stać się niewypłacalny.

Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego

Postępowanie restrukturyzacyjne to rozwiązanie, które pozwala firmom na wyjście z trudnej sytuacji finansowej, a jednocześnie na uniknięcie upadłości. Obecnie coraz więcej przedsiębiorców decyduje się na rozpoczęcie postępowania restrukturyzacyjnego. Trudno się temu dziwić – sytuacja gospodarcza jest trudna, w związku z czym problemy finansowe dotykają coraz więcej firm. Na szczęście nie zawsze trudna sytuacja musi prowadzić do upadłości. Dobrze przeprowadzone postępowanie restrukturyzacyjne może okazać się ratunkiem dla firmy. Co więcej, może to być szansa na odzyskanie przez nią płynności finansowej, która jest tak ważna dla sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa. 

Przed podjęciem ostatecznej decyzji o restrukturyzacji przedsiębiorca powinien dokładnie przeanalizować nie tylko sytuację finansową firmy, ale też stan zadłużenia. W przypadku dłużnika mającego zdolność restrukturyzacyjną, sąd rozpatrując wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, weryfikuje dwie kwestie. Pierwsza z nich to stan niewypłacalności bądź zagrożenia niewypłacalnością. Tutaj pod uwagę brane są aktualne finanse firmy, a także prognozy i przewidywania dotyczące tego, w jaki sposób finanse te mogą kształtować się w najbliższym czasie. Druga kwestia to pokrzywdzenie wierzycieli. Jeśli otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego miałoby skutkować pokrzywdzeniem wierzycieli, to sąd odmówi otwarcia postępowania. Przedsiębiorcy, którzy chcą zdecydować się na złożenie wniosku restrukturyzacyjnego, powinni – najlepiej podczas konsultacji z prawnikiem doświadczonym w zakresie restrukturyzacji i upadłości firm – przeanalizować kwestię tego, czy postępowanie restrukturyzacyjne mogłoby skutkować pokrzywdzeniem wierzycieli. Z punktu widzenia sądu jest to kwestia niezwykle istotna.

Odmowa otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego

Jak już zostało wyżej wskazane sąd odmówi otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeśli miałoby to skutkować pokrzywdzeniem wierzycieli. Sąd nie otworzy również postępowania układowego lub sanacyjnego, jeśli nie została uprawdopodobniona zdolność dłużnika do bieżącego regulowania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu. Właśnie dlatego przedsiębiorca, który chce skorzystać z możliwości, jakie daje restrukturyzacja, powinien w pierwszej kolejności upewnić się, że będzie w stanie uregulować koszty postępowania restrukturyzacyjnego. Wiąże się ono z pewnymi zobowiązaniami finansowymi, których firma musi dopełnić. Prawo upadłościowe jasno reguluje te kwestie. To jeszcze jeden powód, dla którego warto zdecydować się na wsparcie prawnika. Niestety, jeśli sąd uzna, że postępowanie restrukturyzacyjne miałoby doprowadzić do pokrzywdzenia wierzycieli, jedyną możliwością dla przedsiębiorcy będzie ogłoszenie upadłości firmy.

Upadłość czy restrukturyzacja? Czym jest pokrzywdzenie wierzycieli?

Pokrzywdzenie wierzycieli nie sprowadza się jedynie do porównania poziomu zaspokojenia w upadłości czy egzekucji komorniczej z tym co oferuje dłużnik w układzie. Z drugiej strony nie można całkowicie rozpatrywać pokrzywdzenia wierzycieli w oderwaniu od poziomu zaspokojenia wierzycieli. Pokrzywdzenie wierzycieli ma znaczenie szersze niż poziom spłaty zobowiązań przez dłużnika. Mogą zdarzyć się sytuacje, gdzie zaspokojenie wierzycieli w układzie będzie niższe niż w upadłości, a pomimo to nie dojdzie do pokrzywdzenia wierzycieli. Poziom zaspokojenia wierzycieli będzie tym mniejszy im dłużnik dłużej zwleka z wnioskiem o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Nie ma zatem wątpliwości co do tego, że na postępowanie restrukturyzacyjne warto zdecydować się jak najszybciej. Nie ma sensu oczekiwanie na to, aż sytuacja finansowa się pogorszy – szczególnie jeśli nie ma perspektyw na poprawę sytuacji. Tak naprawdę im szybciej złożony zostanie wniosek restrukturyzacyjny, tym większa szansa na to, że restrukturyzację uda się przeprowadzić w satysfakcjonujące dla przedsiębiorcy sposób. No i najważniejsze – zwiększy się szansa na uniknięcie upadłości. 

Upadłość czy restrukturyzacja?

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że dłużnik powinien rozpocząć restrukturyzację bez zbędnej zwłoki. Pozwoli mu to na zachowanie większej wartości netto majątku przedsiębiorstwa. Co najważniejsze dłużnik będzie dysponować większymi funduszami na przeprowadzenie restrukturyzacji, a bez nich restrukturyzacja jest niemożliwa. Trudno bowiem będzie przekonać wierzycieli do głosowania za układem, jeśli przedsiębiorstwo nie dysponuje funduszami na prowadzenie działalności operacyjnej. W obecnych pandemicznych czasach szczególnie pomocne dla przedsiębiorcy może okazać się uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne. Pozwala ono bowiem w szybki sposób przeprowadzić restrukturyzację firmy bądź restrukturyzację gospodarstwa rolnego.

O autorze

Krzysztof Lipiński

Kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny specjalizujący się w restrukturyzacji przedsiębiorstw. W postępowaniach restrukturyzacyjnych pełni funkcję nadzorcy układu, nadzorcy oraz zarządcy sądowego. Pełni również funkcję syndyka w postępowaniach upadłościowych. Z powodzeniem nadzorował restrukturyzację dużych spółek kapitałowych, jak i działalności jednoosobowych.

Biegły z zakresu wyceny przedsiębiorstw i ekonomista. W swojej praktyce współpracuje z sądami restrukturyzacyjnymi oraz upadłościowymi. Reprezentuje również wierzycieli i dłużników w postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych.

Od lat specjalizuje się w zagadnieniach dotyczących niewypłacalności podmiotów gospodarczych oraz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. W swej praktyce dużą wagę przywiązuje do pogodzenia interesów dłużników oraz wierzycieli, co ma prowadzić do ograniczenia liczby ogłaszanych upadłości.