Spis treści
Odpowiedzialność osobista przedsiębiorcy za zobowiązania
Ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania
Zatem jaką alternatywę ma przedsiębiorca? Na czym polegać ochrona jego majątku osobistego? W Polsce przyjęło się, że do ograniczenia odpowiedzialności za zobowiązania najlepsza jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Mówimy tu oczywiście o wariancie, gdzie wspólnicy są jednocześnie członkami zarządu spółki z o.o. Jest to całkiem dobre rozwiązanie, ale z naszej praktyki wynika, że bardzo często członkowie zarządu zbyt późno składają wniosek o ogłoszenie upadłości, co zazwyczaj powoduje przerzucenie na nich odpowiedzialności za zobowiązania spółki z o.o. Do tego dochodzi kwestia podwójnego opodatkowania. Wspólników powinno być dwóch – aby uniknąć obowiązku płacenia składek ZUS.Spółka komandytowa i ochrona majątku osobistego wspólnika
W naszej ocenie o wiele lepszym rozwiązaniem jest spółka komandytowa. Chodzi przede wszystkim o większą elastyczność w zarządzaniu spółką i pełniejszą ochronę majątku przed odpowiedzialnością za zobowiązania spółki. Wystarczą dwie osoby fizyczne, aby zawrzeć umowę spółki komandytowej.Komplementariusz
Najpierw te dwie osoby zakładają spółkę z o.o., która będzie jednym ze wspólników spółki komandytowej – komplementariuszem. Rolą spółki z o.o. jest prowadzenie spraw spółki komandytowej. Odpowiada ona również w sposób nieograniczony za zobowiązania spółki komandytowej. Co do zasady nie można mówić o dalszej odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. będącej komplementariuszem. Oznacza to, że w razie spóźnionego wniosku o upadłość spółki komandytowej (który powinni złożyć członkowie zarządu spółki z o.o.) odpowiedzialność za zobowiązania spółki komandytowej nie może zostać przeniesiona na zarząd komplementariusza – czyli spółki z o.o. Za zobowiązania spółki komandytowej może wtedy odpowiadać spółka z o.o., ale dopiero po tym jak zostanie to stwierdzone orzeczeniem sądu – na zasadzie art. 299 ksh.Komandytariusz
Drugim wspólnikiem w spółce komandytowej jest komandytariusz, który pełni rolę wspólnika pasywnego. Komandytariusz co do zasady nie prowadzi spraw spółki i jego odpowiedzialność za zobowiązania spółki jest ograniczona do wysokości sumy komandytowej ustalanej dowolnie przez wspólników w umowie spółki. Możliwa jest taka struktura spółki komandytowej, gdzie osoby fizyczne będące komandytariuszami są zarazem udziałowcami w spółce z o.o. będącej komplementariuszem. Mamy zatem dwie osoby, których osobista odpowiedzialność jest wyłączona poprzez to, że spółka z o.o. jest komplementariuszem i są one zarazem komandytariuszami, którzy odpowiadają jedynie do wysokości sumy komandytowej, którą swobodnie się określa. Co więcej jak komandytariusz wniesie wkład w kwocie odpowiadającej sumie komandytowej to jego odpowiedzialność osobista jest całkowicie wyłączona.Spółka komandytowa i jej cechy
Omówiliśmy powyżej kwestię odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Poniżej wskażemy natomiast inne cechy prowadzenia biznesu w formie spółki komandytowej.Zysk i podatki
– brak szczególnych wymogów w aspekcie wypłaty zaliczki na poczet zysku w trakcie roku obrotowego. Jedynym wymogiem jest dysponowanie przez spółkę środkami na wypłatę zaliczki. Nie jest nawet konieczne by w momencie wypłaty zaliczki spółka notowała dodatni wynik finansowy. Może wykazywać stratę. Liczba wypłaty zaliczek w ciągu roku może być dowolna – głównym kryterium jest tu posiadanie środków przez spółkę na wypłatę zaliczki. Jeśli na koniec roku okaże się, że wysokość pobranych przez danego wspólnika zaliczek przewyższa jego udział w zysku to nie musi on ich od razu zwracać spółce. Powstaje wtedy roszczenie spółki o zwrot nadwyżki pobranych zaliczek względem zysku przypadającemu wspólnikowi. Rozliczenie może nastąpić dopiero w momencie wystąpienia wspólnika ze spółki. – udział w zysku nie jest tożsamy z wysokością wnoszonego wkładu do spółki komandytowej. Można go swobodnie ustalić w umowie spółki.Uchwały i zarządzanie
– elastyczność zarządzania poprzez bardzo szerokie możliwości modyfikacji postanowień umowy spółki, – brak zarządu – spółkę reprezentują co do zasady komplementariusze, – podejmowanie uchwał na nieformalnych zebraniach (w spółce z o.o. co do zasady konieczne jest zwołanie zgromadzenia wspólników). W spółce komandytowej uchwały mogą być podejmowane nawet ustnie. Zebranie wspólników może zostać zwołane przykładowo telefonicznie. – możliwość wypowiedzenia umowy spółki przez komplementariusza, komandytariusza bądź wierzyciela spółki, – prowadzenie księgowości w postaci pełnej rachunkowości (może być uproszczona), – konieczność sporządzania sprawozdania z działalności spółki – jeśli komplementariuszem jest spółka z o.o., – możliwość o wiele szybszej likwidacji spółki niż w przypadku spółki z o.o.,Inne cechy spółki komandytowej
– umowa spółki zawierana w formie aktu notarialnego, – konieczność opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne przez wspólników będących osobami fizycznymi. Brak możliwości opłacania preferencyjnych, niższych składek. – brak możliwości emisji obligacji, – brak określonego minimum co do wkładu wspólnika jaki musi wnieść do spółki,Przekształcenie w spółkę komandytową – ochrona majątku przedsiębiorcy
Jeśli przedsiębiorcy zależy na kontynuowaniu prowadzonej obecnie działalności – przykładowo ze względu na posiadane pozwolenia bądź koncesje to może przekształcić się w spółkę komandytową. Przekształcenie nie jest zatem zawiązaniem nowej spółki. Jest to kontynuacja dotychczasowych praw i obowiązków (wyjątkiem jest tu koncesja na transport międzynarodowy). Spółka będzie dysponować tym samym numerem NIP i REGON co podmiot przekształcany. Przekształcić w spółkę komandytową może się spółka cywilna, jawna, partnerska czy spółka z o.o. Jednoosobowa działalność gospodarcza musi przekształcić się dwuetapowo. Przykładowo najpierw w spółkę z o.o. i następnie w spółkę komandytową. Co do odpowiedzialności za zobowiązania spółki przekształcanej to wspólnicy spółki cywilnej bądź jawnej odpowiadają całym swoim majątkiem przez okres trzech lat po przekształceniu.Podsumowanie
Jeśli przedsiębiorcy zależy na ochronie majątku osobistego przed odpowiedzialnością za zobowiązania to w naszej ocenie spółka komandytowa jest idealnym rozwiązaniem. Zapewnia niemal identyczną swobodę prowadzenia biznesu jak jednoosobowa działalność gospodarcza i zarazem chroni majątek osobisty właściciela spółki. Jeśli spółka utraci zdolność płatniczą i dojdzie do jej upadłości, to majątek wspólnika jest w 100% bezpieczny. W razie pytań zapraszamy do kontaktu. Pomożemy w założeniu spółki komandytowej bądź przekształceniu w spółce komandytową.O autorze
Kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny specjalizujący się w restrukturyzacji przedsiębiorstw. W postępowaniach restrukturyzacyjnych pełni funkcję nadzorcy układu, nadzorcy oraz zarządcy sądowego. Pełni również funkcję syndyka w postępowaniach upadłościowych. Z powodzeniem nadzorował restrukturyzację dużych spółek kapitałowych, jak i działalności jednoosobowych.
Biegły z zakresu wyceny przedsiębiorstw i ekonomista. W swojej praktyce współpracuje z sądami restrukturyzacyjnymi oraz upadłościowymi. Reprezentuje również wierzycieli i dłużników w postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych.
Od lat specjalizuje się w zagadnieniach dotyczących niewypłacalności podmiotów gospodarczych oraz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. W swej praktyce dużą wagę przywiązuje do pogodzenia interesów dłużników oraz wierzycieli, co ma prowadzić do ograniczenia liczby ogłaszanych upadłości.