Test prywatnego wierzyciela. Restrukturyzacja i negocjacje.
Dla zdecydowanej większości osób test prywatnego wierzyciela z pewnością nie jest znany. Za to dla praktyków prawa restrukturyzacyjnego powinien być jednym z podstawowych narzędzi wykorzystywanych w negocjacjach z wierzycielami dłużnika. Test prywatnego wierzyciela może być bardzo przydatny dla osób, które mają problemy ze zdolnością płatniczą. My wykorzystujemy go często, prowadząc negocjacje z wierzycielami naszych klientów. Jeśli przedsiębiorca myśli o oddłużeniu firmy to bez testu prywatnego wierzyciela się nie obejdzie. Restrukturyzacja firmy i jej zobowiązań opiera się bowiem często na wyliczeniach wynikających z testu prywatnego wierzyciela.
Czym zatem jest test prywatnego wierzyciela? Z jakiego powodu restrukturyzacja i negocjacje są z nim powiązanie?
Pomoc publiczna w postępowaniu restrukturyzacyjnym
Test prywatnego wierzyciela jest obligatoryjnym elementem planu restrukturyzacyjnego, który jest sporządzany na potrzeby postępowania restrukturyzacyjnego w sytuacji, gdy jednym z wierzycieli jest podmiot publiczny. Zazwyczaj jest to ZUS bądź Urząd Skarbowy. Prawo unijne zakazuje udzielania niedozwolonej pomocy publicznej. Zgodnie z prawem unijnym rynek, na którym konkurują przedsiębiorstwa powinien być jednolity. Jednolity, czyli taki na którym obowiązują jednakowe zasady i reguły działania dla wszystkich przedsiębiorców. Ustawodawca unijny dba o to, aby doprowadzić do przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa, które otrzymuje pomoc publiczną.
Test jest od tego, aby wykazać czy restrukturyzacja zobowiązania podmiotu publicznego spełnia przesłanki niedozwolonej pomocy publicznej. Ma to oczywiście miejsce w sytuacji, gdy plan restrukturyzacyjny przewiduje redukcję i/lub odroczenie spłaty zobowiązań.
Test prywatnego wierzyciela opisany jest w art. 140 Prawa Restrukturyzacyjnego:
Przez test prywatnego wierzyciela należy rozumieć ocenę działań wierzyciela publicznego planowanych w postępowaniu restrukturyzacyjnym i w trakcie oraz w ramach wykonywania układu dokonywaną w celu stwierdzenia, czy wierzyciel publiczny zachowuje się w danym przypadku jak prywatny wierzyciel, działający w normalnych warunkach rynkowych, w szczególności czy prywatny wierzyciel zaakceptowałby przewidziane w propozycjach układowych warunki spłaty zobowiązań.
Jak wynika z powyższego test prywatnego wierzyciela ma za zadanie ustalić, czy wierzyciel prywatny kierujący się jedynie swoim interesem gospodarczym i zarazem nie biorący pod wzgląd żadnych względów społecznych czy politycznych zaakceptowałby warunki restrukturyzacji zaproponowane wierzycielowi publicznemu. W dużym skrócie porównywany jest poziom zaspokojenia w wyniku przyjęcia układu oraz ogłoszenia upadłości dłużnika. Jeśli poziom zaspokojenia wierzyciela publicznego (w wyniku przyjęcia układu) jest wyższy niż w postępowaniu upadłościowym oznacza to, że przykładowo zgoda na redukcję wierzytelności nie jest niedozwoloną pomocą publiczną.
Restrukturyzacja i negocjacje
Test prywatnego wierzyciela musi bazować na rzetelnej analizie finansowej powiązanej z planem restrukturyzacyjnym. W związku z tym jego sporządzenie nie jest łatwym zadaniem. Szczegółowe sporządzenie testu będzie jednak bardzo przydatne w sytuacji, gdy dłużnik chce przeprowadzić negocjacje ze swoimi wierzycielami. Wraz z testem należy przedstawić i opisać wierzycielom działania restrukturyzacyjne i ich spodziewane efekty. Przedstawienie wierzycielom odpowiednich danych:
– dotyczących poziomu zaspokojenia w wyniku zgody na zawarcie ugody oraz
– poziomu zaspokojenia w wyniku ogłoszenia upadłości,
może być bardzo pomocne w zawarciu ugody. Mowa tu oczywiście o działaniach poza sądowych. Realia naszego rynku pokazują, że niestety banki jeszcze dość opornie podchodzą do przeprowadzania restrukturyzacji zakładającej redukcję ich wierzytelności. Dobry sygnał jest jednak taki, że na przestrzeni kilku ostatnich lat ten trend się zmienia. Wpływ na to ma z pewnością Prawo Restrukturyzacyjne, które zawiera szereg narzędzi umożliwiających dłużnikowi zawarcie układu z wierzycielami pod nadzorem sądu.
W kilku słowach konkluzji zalecamy podejmowanie negocjacji z wierzycielami. Nie zalecamy natomiast podchodzenia do negocjacji bez należytego przygotowania. Propozycje układowe muszą być poparte rzetelną analizą i być przede wszystkim realne do zrealizowania. Chcesz przeprowadzić restrukturyzację swojego przedsiębiorstwa bądź podjąć negocjacje jako konsument? Zapraszamy do kontaktu.