Plan spłaty wierzycieli

W tym artykule odpowiemy na pytanie czym jest plan spłaty wierzycieli w upadłości konsumenckiej. Jest to końcowy etap procesu oddłużania w upadłości. W jednym z poprzednich wpisów na blogu pisaliśmy o możliwości uzyskania oddłużenia wskutek ogłoszenia tzw. upadłości konsumenckiej. Nie będziemy zatem ponownie zagłębiać się w kwestie opisane w tym wpisie

//lipinskikancelaria.pl/oddluzenie-upadlego-upadlosc-konsumencka/

Dziś zagłębimy się bardziej szczegółowo w tematykę dotyczącą planu spłat. Czym jest plan spłaty wierzycieli? W jaki sposób jest ustalany? Czy po ustaleniu planu można go zmienić? 

Są cztery warianty ustalenia planu spłat:

– na okres roku,

– na okres dwóch lat,

– do 36 miesięcy,

– od 36 do 84 miesięcy.

Oddłużenie bez planu spłat wierzycieli

Możliwa jest również sytuacja, w której sąd umorzy zobowiązania bez ustalania planu spłat wierzycieli. Będzie to raczej sporadycznie spotykane zakończenie postępowania upadłościowego. Ustawodawca przewiduje oddłużenie bez jakichkolwiek spłat tylko w wyjątkowych sytuacjach, gdzie nie ma możliwości poprawy sytuacji. Przykładowo ciężka choroba dłużnika.

Warunkowe umorzenie zobowiązań

Obecne przepisy zostały tak skonstruowane, aby motywować dłużników do uzyskiwania dochodu i spłacania wierzycieli. Często bowiem zdarzało się, że dłużnik pracował w szarej strefie. Ewentualnie uzyskiwał niski dochód nie pozwalający na ustalenie planu spłaty wierzycieli. Wedle obowiązujących od 24 marca 2020r. przepisów w takich sytuacjach sąd umorzy zobowiązania, ale warunkowo. To warunkowe umorzenie będzie na okres aż pięciu lat. W tym czasie sąd będzie mógł ustalić plan spłaty wierzycieli. W celu ustalenia planu spłat wierzyciele będą wykazywali dużą aktywność. Są oni uprawnieni do składania do sądu wniosków celem ustalenia planu spłat. Co więcej w trakcie warunkowego umorzenia upadły składa sprawozdania ze swojej sytuacji majątkowej i zawodowej. Jak widać ustawodawca, dość skutecznie motywuje dłużników do uzyskiwania dochodu celem spłaty wierzycieli. Rozsądnym zakończeniem postępowania upadłościowego będzie zatem ustalenie planu spłat wierzycieli. Odpowiednie przygotowanie dłużnika do wniesienia wniosku o upadłość pozwoli na ustanowienie planu, który nie będzie zbyt bolesny w aspekcie finansowym.

Kryteria ustalania planu spłat wierzycieli

Zgodnie z art. 491 (15) ustalając plan spłat sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu oraz ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności w postępowaniu upadłościowym. 
Przygotowując wniosek o upadłość trzeba pamiętać o tych wytycznych. Jak należy rozumieć możliwości zarobkowe upadłego? Z pewnością nie są to aktualnie osiągane dochody. Nie jest to jednak kwestia zero – jedynkowa. Sąd uwzględni bieżącą sytuację materialną upadłego, ale również jego doświadczenie zawodowe, wykształcenie oraz stan zdrowia. Oczywistym jest, że sąd nie nakaże upadłemu pracować po 14 godzin dziennie. Może go jednak “zmotywować” do generowania większego dochodu. 

Koszty utrzymania

Sąd weźmie również pod wzgląd konieczność utrzymania upadłego oraz osób pozostających na jego utrzymaniu. Konstruując wniosek o ogłoszenie upadłości wskazane jest stosowanie argumentacji przemawiającej za tym, aby sąd przyjął koszty utrzymania na poziomie przeciętnym, a nie minimalnym. Różnica jest niebagatelna. Pamiętać należy, że im mniejsze koszty sąd przyjmie, tym większa może być miesięczna rata na poczet planu spłat wierzycieli.

Poziom zaspokojenia wierzycieli

Istotny jest również poziom zaspokojenia wierzycieli w postępowaniu upadłościowym. Prawda jest taka, że zdecydowana większość postępowań konsumenckich charakteryzuje się brakiem majątku, więc w przypadku takich sytuacji czynnik ten może (ale nie musi) mieć duże znaczenie. 
Sąd oczywiście uwzględnia również inne kwestie w celu zbadania tzw. moralności płatniczej dłużnika. Wymagane jest tu kompleksowe podejście.
 

Długość planu spłat wierzycieli

W przypadku gdy w drodze wykonania planu spłaty wierzycieli dłużnik spłaci co najmniej 70% zobowiązań objętych planem spłaty wierzycieli (które w postępowaniu upadłościowym prowadzonym zgodnie z przepisami ogólnymi Prawa Upadłościowego zostałyby uznane na liście wierzytelności), plan spłaty wierzycieli zostanie ustalony na okres nie dłuższy niż rok. 
To jest właśnie sytuacja, która może być w zasięgu dłużników posiadających nieruchomość. Co prawda zazwyczaj poziom zadłużenia znacznie przewyższa wartość nieruchomości, co będzie dyskwalifikować upadłego z uzyskania rocznego planu spłat. Wtedy upadły w razie spłaty zobowiązań w wysokości co najmniej 50% będzie mógł liczyć na ustalenie planu spłaty maksymalnie na dwa lata. 
W zdecydowanej większości przypadków wyżej wskazane sytuacje nie będą jednak mieć miejsca. Wtedy istotne będzie to w jaki sposób dłużnik doprowadził do stanu swojej niewypłacalności lub czy istotnie zwiększył jej stopień. Jeśli sąd uzna, że działania dłużnika w tym zakresie były umyślne bądź rażąco niedbałe to plan spłat wierzycieli zostanie ustalony na okres nie krótszy niż 36 miesięcy i nie dłuższy niż 84 miesiące.

Wart zwrócenia uwagi jest zapis mówiący o tym, że do okresu planu spłat zalicza się czas, który minie po sześciu miesiącach od ogłoszenia upadłości (pod warunkiem, że upadły spłaci w całości koszty postępowania pokryte tymczasowo przez Skarb Państwa). Ustawodawca tym sposobem kładzie nacisk na to, aby postępowanie zostało zakończone w możliwie najszybszym terminie, co jest korzystne dla upadłego. W związku z tym zbyt długie trwanie postępowania upadłościowego może mieć przełożenie na skrócenie planu spłat. 

Przygotowanie wniosku

Wiele jest czynników mających wpływ na ustalenie długości planu spłat oraz jego miesięczną kwotę. Dopiero szczegółowa analiza sytuacji dłużnika oraz odpowiednie przygotowanie wniosku zagwarantuje sprawne uzyskanie oddłużenia. Przygotowanie wniosku wymaga sporego nakładu pracy w tym zgromadzenia odpowiedniej dokumentacji, która potwierdzi twierdzenia osoby wnioskującej o upadłość. Im staranniej wniosek zostanie przygotowany i zostaną wyjaśnione w nim wszelkie okoliczności dotyczące powstania zadłużenia oraz sytuacji dłużnika tym lepiej dla wnioskodawcy. Zalecam zatem sumiennie podejść do kwestii sporządzania wniosku o upadłość. 

Podsumowanie

Jeśli mają Państwo pytania dotyczące upadłości konsumenckiej to zapraszam do kontaktu z naszą kancelarią. Zweryfikujemy Państwa sytuację i podpowiemy czy upadłość jest odpowiednim rozwiązaniem Państwa kłopotów. Jeśli upadłość jest optymalnym wyjściem ze stanu niewypłacalności to przeprowadzimy cały proces oddłużania – od przygotowania dłużnika do złożenia wniosku do uzyskania postanowienia w przedmiocie umorzenia zobowiązań.

O autorze

Krzysztof Lipiński

Licencjonowany doradca restrukturyzacyjny, syndyk.
Biegły z zakresu wyceny przedsiębiorstw.

kontakt@lipinskikancelaria.pl
tel. 792 873 876