Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej. Przesłanki do ogłoszenia zakazu.
Sąd może orzec pozbawienie na okres od jednego do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia wobec osoby, która ze swojej winy:
1) będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości albo
1a) faktycznie zarządzając przedsiębiorstwem dłużnika, istotnie przyczyniła się do niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w ustawowym terminie, albo
2) po ogłoszeniu upadłości nie wydała lub nie wskazała majątku, ksiąg rachunkowych, korespondencji lub innych dokumentów upadłego, w tym danych w postaci elektronicznej, do których wydania lub wskazania była obowiązana z mocy ustawy, albo
3) jako upadły po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążała majątek wchodzący w skład masy upadłości, albo
4) jako upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonała innych obowiązków ciążących na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądu albo sędziego-komisarza, albo też w inny sposób utrudniała postępowanie.
Sąd może również orzec zakaz wobec osoby, która już co najmniej raz ogłosiła upadłość, z umorzeniem jej długów po zakończeniu postępowania upadłościowego. Orzeczenie zakazu możliwe jest również jeśli dłużnik ogłosił upadłość nie dawniej niż pięć lat przed ponownym ogłoszeniem upadłości.
Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej wobec osoby, która nie prowadziła działalności.
Orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej możliwe jest również wobec osoby, która nigdy jej nie prowadziła i nie zasiadała w organach spółek. Jest to możliwe, gdy niewypłacalność dłużnika jest następstwem jego celowego działania lub rażącego niedbalstwa. Będzie to zatem sytuacja, w której plan spłaty wierzycieli został ustalony na okres dłuższy niż 36 miesięcy.
Kiedy sąd może oddalić wniosek o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej?
Sąd może oddalić wniosek, jeśli dłużnik złożył wniosek o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego lub postępowania sanacyjnego, a rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli jest nieznaczny.
Kluczowe w kontekście obrony przed orzeczeniem zakazu są:
- stopień winy dłużnika,
- skutki podejmowanych działań,
- obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego,
- rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli.
Umiejętne połączenie wyżej wskazanych pojęć może skutkować oddaleniem wniosku o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej. Szczególne znaczenie ma obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego. W naszej praktyce broniąc dłużników przed orzeczeniem zakazu skupiamy się dość mocno na tym zagadnieniu. Często kończy się to oddaleniem wniosku bądź umorzeniem postępowania na skutek cofnięcia wniosku przez wnioskodawcę. Potwierdzeniem tego jest poniższe postanowienie.