Na czym polega postępowanie restrukturyzacyjne

Zgromadzenie wierzycieli w celu głosowania nad układem

Głosowanie nad układem w postępowaniu restrukturyzacyjnym odbywa się na zgromadzeniu wierzycieli, które zwoływane jest przez sędziego – komisarza. Głosowanie nad propozycjami układowymi w restrukturyzacji jest zazwyczaj główną przyczyną zwołania zgromadzenia wierzycieli (może być zwołane z innych powodów). To wierzyciele bowiem decydują o tym czy układ zostanie przyjęty i jaki będzie mieć kształt. Los dłużnika jest zatem w rękach wierzycieli, gdyż w razie nie przyjęcia układu prawdopodobnie zostanie ogłoszona upadłość firmy dłużnika. Wypracowanie porozumienia powinno być poprzedzone rozmowami z wierzycielami. Nie jest bowiem łatwym przekonanie kogoś do tego, że redukcja jego należności jest dla niego opłacalna. Niestety dla wierzycieli, takie są realia – postępowanie restrukturyzacyjne zazwyczaj zakłada redukcję ich należności. Zestawiając to jednak z poziomem zaspokojenia wierzycieli w postępowaniu upadłościowym, wychodzi na to, że redukcja należności jest dla nich ekonomicznie opłacalna.

Przyspieszone postępowanie układowe i postępowanie układowe

Na zgromadzeniu wierzycieli nadzorca sądowy przedstawia główne założenia planu restrukturyzacyjnego oraz składa opinię o możliwości wykonania układu. Z tego też względu bardzo istotne jest rzetelne opracowanie planu restrukturyzacyjnego i realnych do zrealizowania przez dłużnika propozycji układowych. Jeśli propozycje układowe dłużnika będą zbyt optymistyczne i oderwane od realiów to nadzorca sądowy przedstawi negatywną opinię co do możliwości ich wykonania. Nadzorca nie jest bowiem pełnomocnikiem dłużnika i musi dbać zarówno o interesy dłużnika, jak i wierzycieli.

Postępowanie sanacyjne

W postępowaniu sanacyjnym zarządca sądowy przedstawia na zgromadzeniu wierzycieli sprawozdanie z wykonania planu restrukturyzacyjnego oraz efekty podjętych działań sanacyjnych. Omawia zatem wykonaną dotychczas restrukturyzację przedsiębiorstwa. Dodatkowo przedstawia główne działania, które zgodnie z planem restrukturyzacyjnym zostaną podjęte po przyjęciu układu. Zarządca sądowy składa opinię o możliwości wykonania propozycji układowych.

Zwołanie zgromadzenia wierzycieli

Obwieszczenia z podaniem daty i miejsca zgromadzenia wierzycieli dokonuje się co najmniej na dwa tygodnie przed terminem zgromadzenia. Dodatkowo zawiadomień wierzycieli o terminie zgromadzenia wierzycieli dokonuje nadzorca lub zarządca sądowy na co najmniej trzy tygodnie przed dniem zgromadzenia. Do zawiadomienia wierzycieli umieszczonych w spisie wierzytelności załącza się propozycje układowe wraz z podziałem wierzycieli na grupy uwzględniające poszczególne grupy interesów. Informuje się również o sposobie głosowania na zgromadzeniu wierzycieli. Zgromadzenie wierzycieli można również zwołać w uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym wprowadzonym do polskiego systemu prawnego tarczą 4.0. Zwołanie zgromadzenia w tym przypadku może mieć istotne znaczenie w kontekście możliwości przyjęcia układu. 

Przebieg zgromadzenia wierzycieli

Zgromadzeniu przewodniczy sędzia – komisarz, ale obecność sprawdza nadzorca lub zarządca sądowy. Funkcję nadzorcy lub zarządcy sądowego pełni licencjonowany doradca restrukturyzacyjny.

Prawo głosu na zgromadzeniu mają wierzyciele, których wierzytelności zostały umieszczone na zatwierdzonym spisie wierzytelności oraz Ci którzy na zgromadzeniu tytuł egzekucyjny stwierdzający ich wierzytelność. Sędzia komisarz może jednak na wniosek wierzyciela i po wysłuchaniu dłużnika dopuścić do udziału w zgromadzeniu wierzyciela, którego wierzytelność jest uzależniona od warunku lub jest sporna i została uprawdopodobniona.

Wierzyciele głosują z sumą ich wierzytelności umieszczoną w zatwierdzonym spisie wierzytelności lub tytule egzekucyjnym.

Głosowaniu podlegają wszystkie propozycje układowe i za przyjęte uznaje się oczywiście te, które zyskały największe poparcie z uwzględnieniem większości osobowej i kapitałowej.

Głosowanie nad układem w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ można zawrzeć, jeśli na zgromadzeniu stawi się co najmniej 1/5 wierzycieli uprawnionych do głosowania nad układem. Układ zostanie przyjęty jeśli wypowie się za nim większość głosujących wierzycieli, którzy oddali ważny głos (większość osobowa). Większość wierzycieli głosujących za układem musi zarazem posiadać co najmniej 2/3 sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom (większość kapitałowa). Z tego też względu trzeba od samego początku prowadzić dialog z wierzycielami. W szczególności tymi największymi.

Głosowanie nad układem z podziałem wierzycieli na grupy 

Głosowanie nad układem w postępowaniu restrukturyzacyjnym odbywa się zazwyczaj z podziałem wierzycieli na grupy. W takiej sytuacji układ jest przyjęty, jeśli w każdej grupie wypowie się za nim większość głosujących wierzycieli z danej grupy mających łącznie co najmniej 2/3 sumy wierzytelności przysługujących wierzycielom z tej grupy.

Ustawodawca pozostawił jednak awaryjne rozwiązanie, w sytuacji, gdyby w każdej z grup układ nie został przyjęty. Wtedy warunkiem dla przyjęcia układu jest to, aby suma wierzytelności wierzycieli głosujących za przyjęciem układu wynosiła co najmniej 2/3 wierzytelności przysługujących wszystkim głosującym wierzycielom. Przy czym wierzyciele głosujący przeciwko układowi muszą być zaspokojeni w stopniu nie mniej korzystnym niż w razie ogłoszenia upadłości dłużnika.

Głosowanie nad układem w postępowaniu restrukturyzacyjnym – jakie głosy liczą się w głosowaniu?

W art. 116 prawa restrukturyzacyjnego zawarte są wyłączenia w zakresie możliwości oddania głosu na zgromadzeniu wierzycieli.

1. W sprawach dotyczących układu nie ma prawa głosu wierzyciel będący małżonkiem dłużnika, jego krewnym lub powinowatym w linii prostej, krewnym lub powinowatym w linii bocznej do drugiego stopnia włącznie, przysposabiającym dłużnika lub przez niego przysposobionym, jeżeli dłużnikiem jest spółka handlowa – osobą uprawnioną do reprezentowania spółki, a jeżeli dłużnikiem jest osobowa spółka handlowa – wspólnikiem ponoszącym odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem.
2. W sprawach dotyczących układu, jeżeli dłużnikiem jest spółka handlowa, nie ma prawa głosu wierzyciel będący spółką powiązaną z dłużnikiem oraz osoby upoważnione do jej reprezentacji, a także wierzyciel będący spółką i osoby uprawnione do jej reprezentowania, jeżeli ta spółka jest spółką dominującą albo zależną w stosunku do dłużnika.
3. Prawa głosu w sprawie dotyczącej układu nie ma również wierzyciel będący spółką kapitałową, której spółka dominująca jest również spółką dominującą dla dłużnika, oraz osoby uprawnione do jej reprezentowania.
4. W sprawach dotyczących układu, jeżeli dłużnikiem jest spółka kapitałowa, prawa głosu nie ma wierzyciel będący osobą fizyczną, jeżeli reprezentuje ponad 25% kapitału zakładowego spółki.

Do głosowania nie uprawnia również wierzytelność warunkowa. Dodatkowo jeśli wierzyciel nabył wierzytelność w drodze indosu lub cesji po otwarciu postępowania to również nie ma prawa głosu. Ustawodawca wprowadza tu jednak pewien wyjątek określony w art. 109 ust. 2 pr.r.

Zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli

Na zgromadzeniu wierzycieli sędzia komisarz wydaje postanowienie w przedmiocie stwierdzenia przyjęcia układu. Następnie tak przyjęty układ musi jeszcze zatwierdzić sąd. Rozprawa w celu rozpoznania układu odbywa się nie wcześniej niż w ciągu tygodnia od dnia zakończenia zgromadzenia wierzycieli.

Głosowanie nad układem w postępowaniu restrukturyzacyjnym – podsumowanie

Przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego warto powierzyć doradcy restrukturyzacyjnemu, który odpowiednio zadba o interesy dłużnika oraz wierzycieli. Tylko wtedy realne będzie wypracowanie konsensusu i zawarcie układu z wierzycielami. Zapraszamy do kontaktu.